Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 r.

O gospodarce cyrkulacyjnej i zielonych zamówieniach publicznych w Kielcach
– Wdrażanie strategii i założeń gospodarki o obiegu zamkniętym GOZ powinno przyczynić się do opracowania nowych rozwiązań systemowych, w tym organizacyjnych i legislacyjnych – wskazywała prof. Joanna Kulczycka, prezes Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowego Klastra Kluczowego podczas konferencji „Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 r.”
Gospodarka w obiegu zamkniętym (GOZ) z naciskiem na zielone zamówienia publiczne, selektywną zbiórkę odpadów, w tym tekstylnych, nie pomijając kluczowego aspektu, jakim jest ekoprojektowanie produktów pod kątem dalszego ich wykorzystania to zagadnienia, wokół których koncentrowała się konferencja „Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 r.”. Istotne jest budowanie świadomości konieczności zamykania pętli surowców w gospodarce, przy czym i stworzenie odpowiednich warunków gospodarczych dla produktów z recyklingu.
– Wyzwaniem przed którym stoimy to opracowanie systemu wskaźników pomiarowych, umożliwiających ocenę postępu w transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym oraz wpływu gospodarki o obiegu zamkniętym na rozwój społeczno-gospodarczy na poziomie mezoekonomicznym (regionów) i makroekonomicznym (gospodarki narodowej) – podkreślała prof. nadzw. AGH dr hab. Joanna Kulczycka, Prezes Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy, organizator konferencji.
Podczas konferencji tematy zaprezentowało wielu czołowych ekspertów z branży. Wśród grona prelegentów znajdował się profesor Jerzy Hausner przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, reprezentujący również Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, którego spojrzenie na GOZ jest przez pryzmat gospodarki okrężnej. Zaznaczał, że cyrkularność to rozwojowa powtarzalność, która musi przekształcać zasoby w strumienie. – Oddzielam węższą formę myślenia o gospodarce cyrkularnej, jaką jest gospodarka obiegu zamkniętego, która jest nam bardzo potrzebna ale nigdy nie zamkniemy gospodarki w pętli. Jest to nieopłacalne i niemożliwe, ani technologicznie i ekonomicznie, ani też społecznie, ale im więcej zasobów zaoszczędzimy, tym więcej będziemy mogli przeznaczyć na nowe, innowacyjne rozwiązania – wyjaśnia prof. Jerzy Hausner.
Zielone zamówienia publiczne
Ważnym tematem podjętym podczas konferencji były zielone zamówienia publiczne, w których można upatrywać instrumentów tak potrzebnych do propagowania i wdrożenia produktów z recyklingu.
– Urząd Zamówień Publicznych popularyzuje wśród uczestników rynku zamówień publicznych przewidziane prawem możliwości stosowania aspektów środowiskowych w postępowaniach przetargowych. Kryteriami odnoszącymi się do przedmiotu zamówienia w kontekście środowiskowym mogą być jakość, w tym parametry techniczne, właściwości estetyczne i funkcjonalne, aspekty środowiskowe, w tym efektywność energetyczna przedmiotu zamówienia, aspekty innowacyjne, organizacja, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób wyznaczonych do realizacji zamówienia, czy też sposób dostawy – zaznaczał Marcin Skowron z Urzędu Zamówień Publicznych.
Zielone zamówienia publiczne to ważny element, który w znacznym stopniu może przyczynić się do rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym. Nobilitując udział firm pro środowiskowych pośrednio oraz bezpośrednio wspieramy GOZ.
– Rynek zamówień publicznych, ujmujących kryteria środowiskowe może dotyczyć praktycznie wszystkich zamówień publicznych i obejmuje wydatki całego sektora publicznego. Wydatkowanie publicznych środków z wykorzystaniem kryteriów ZZP stanowi istotny przyczynek do realizacji zrównoważonego rozwoju regionów, zwłaszcza że poprzez dołączenie kolejnych sektorów i grup produktów systematycznie powiększa się zakres stosowania tych kryteriów – podkreśla dr Tomasz Jakubiec, Urząd Miasta Łodzi
Wśród mieszkańców sama informacja o konieczności segregacji odpadów nie jest czynnikiem wystarczającym do zwiększania świadomości i nastawienia mieszkańców wskazywał Piotr Brzeziński z VIVE Textile Recycling. – Wskazanie mieszkańcom fizycznych przykładów wykorzystania ich własnych odpadów skokowo zwiększa poziom aprobaty dla takich rozwiązań, motywuje do staranności, budzi ciekawość i daje możliwość dalszego wzrostu świadomości (np. rodzice -> dzieci) – mówił Brzeziński przedstawiciel. Ławki, czy słupy oświetleniowe to przykłady produktów VIVE Textile Recycling, powstających z kompozytu uzyskanego z recyklingu tekstyliów
Zrównoważony branża odzieżowo-tekstylna
Globalnie jedynie 13% materiału pierwotnego wykorzystywanego do produkcji odzieży i tekstyliów poddawane jest recyklingowi (1% zawracane jest do obiegu). Z szacowanych 275 tys. ton wytwarzanych odpadów tekstylnych jedynie 1,6 tys. zbiera się selektywnie. Jak podkreśla Dominika Paca z Deloitte – Zmiana w zakresie odpowiedniej produkcji i konsumpcji wyrobów tekstylnych i odzieży wymagają zaangażowania wszystkich uczestników rynku. Rola biznesu to przede wszystkim projektowanie nastawione na wydłużenie cyklu życia produktu, znajomość i zarządzanie łańcuchem dostaw, wykorzystywanie certyfikowanych surowców, poszukiwanie
innowacji w łańcuchu wartości, otwarcie się na nowe materiały i technologie. Na istotę ekoprojektowania produktów, jak i odpowiedzialność biznesu wskazywał Tadeusz Joniewicz z Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Przykładem przedsiębiorstwa, które w technologii produkcji realizuje model obiegu zamkniętego jest firma VIVE Textile Recycling, partner strategiczny konferencji. Surowiec, czyli odzież, która nie odpowiada wymaganiom klientów i odpowiednim standardom, zostaje przerobiony m.in. na czyściwo przemysłowe, które jest ponownie wykorzystywane w przemyśle, na paliwo alternatywne, jak i również na nowe produkty z recyklingu.
Obecnie, zgodnie z założeniami programu VIVE Textile Recycling „Razem dbamy o środowisko”, pracuje nad możliwością 100% przetwarzania trafiającego do zakładu surowca.
– Produkty wytworzone w formule GOZ pozwalają ograniczyć obciążenie środowiska i problemy z obsługą odpadów. Podlegając dalszym procesom przetwarzania mogą być wielokrotnie wykorzystane. Produkty są dowodem na nowoczesne podejście do zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego i są wyrazem odpowiedzialności za przyszłość – Piotr Brzeziński, VIVE Textile Recycling.
Konferencja „Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 została zorganizowana przez Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy wraz z VIVE Textile Recycling – partnerem strategicznym. Odbyła się 27 lutego 2019 r. w Kielcach podczas XX Targów Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami EKOTECH i ENEX – jednym z ważniejszych wydarzeń dla branż gospodarki odpadami i energii w Polsce. Wydarzenie wpisywała się w cykl konferencji OEE on Tour. – Podjęte podczas konferencji, jak i w debacie tematy wskazują wiele nowych płaszczyzn i celów do realizacji, których wspólnym mianownikiem jest nowy model ekonomiczny – gospodarka o obiegu zamkniętym. Liczymy, że wymiana wśród interesariuszy doświadczeń i płynące z tego konkluzje będą przyczynkiem rozwoju polskiej gospodarki cyrkularnej – mówiła Katarzyna Błachowicz, organizator konferencji i wiceprezes koordynatora Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowego Kluczowego Klastra.